อ (อ๋ะ) เป็นอักษรกลาง ใช้เป็นพยัญชนะต้น และใช้ประสมกับเครื่องหมายอื่น ทำให้เกิดสระต่างๆ แม้ว่าจะผันกับเครื่องหมายวรรณยุกต์ได้เพียงสองรูป คือ "  " และ "  " แต่ก็สามารถผันเสียงได้ครบทั้งหกระดับเสียงเพราะบางรูปสามารถออกเสียงได้สองระดับกล่าวคือ "เป็นพยัญชนะสองเสียง" จะออกเสียงอย่างไรต้องพิจารณาตามข้อความในประโยคนั้นๆ ว่ามีความหมายอย่างไร เช่น อุ้ (อุ้ย) ผันด้วยวรรณยุกต์ "  " ออกเสียงได้สองระดับ ขาอุ้ (ขาอุ้ย), ค้อฯงอุ้ (ก๊องอุ้ย) มีความหมาย ใหญ่,โต ออกเสียงวรรณยุกต์ครึ่งโทครึ่งตรี; แม่อุ้ (แม่อุ้ย) หมายถึง ย่า หรือ ยาย ออกเสียงวรรณยุกต์ตรี : ผ฿มฯออฯ (ผมอ๋อย - ผมบาง)ออกเสียงวรรณยุกต์จัตวา; ออฯมอฯ (ออยมอย - น่ารัก) ออกเสียงวรรณยุกต์สามัญ เป็นต้น